Prace doktorskie w systemie szkolnictwa wyższego

W Polsce obowiązuje trzystopniowy model szkolnictwa wyższego. Prace licencjackie lub inżynierskie, prace magisterskie i prace doktorskie oraz ich obrona umożliwiają ukończenie konkretnych stopni edukacji. Studia pierwszego stopnia oznaczają zawodową formę kształcenia. Mogą ją podjąć wszyscy absolwenci szkół średnich, posiadający świadectwo dojrzałości. Studia pierwszego stopnia kończą się tytułami licencjata lub inżyniera.

Studia drugiego stopnia oznaczają kształcenie magisterskie. Podjąć je mogą wszystkie osoby legitymujące się maturą. Nie jest konieczne ukończenie studiów licencjackich lub inżynierskich. Tytuł magistra otrzymuje student, który ukończył studia II stopnia oraz napisał i obronił pracę magisterską. Studiami II stopnia są również jednolite studia magisterskie, które przygotowują do pracy w konkretnym zawodzie.

Studia II stopnia są studiami doktorskimi. Nieodłącznymi elementami tego stopnia wykształcenia są odpowiednie studia oraz prace doktorskie, które trzeba publicznie obronić. Studia doktorskie stały się w ostatnich latach nieco popularniejsze. Niedobory na rynku i brak ofert pracy sprawiły, że coraz więcej osób chce zdobyć jak najlepsze wykształcenie i dzięki temu zwiększyć konkurencyjność własnej kandydatury.

Prace doktorskie i ich obrona stanowią podstawę do późniejszej habilitacji. Osoba, która zrobiła doktorat oraz może poszczycić się znacznym dorobkiem naukowym może wystąpić do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów z wnioskiem o habilitację. Warunkiem jej uzyskania jest przedstawienie i obrona rozprawy habilitacyjnej, która sumuje wkład kandydata w rozwój konkretnej dziedziny nauki, w której się habilituje.